Stefan Czarniecki (1599?1665) choć był kontrowersyjnym wodzem i raczej słabym strategiem był genialnym dowódcą jazdy konnej. Podobnie do Brandta kochał konie, zresztą miał opinię niezwykle ruchliwego kawalerzysty. Jak głosiła legenda, dosiadając swego konia Czarniecki przeprawił się wpław przez cieśninę oddzielającą duńską wyspę Als od Półwyspu Jutlandzkiego. To właśnie owe współistnienie dowódcy i konia zawarł Brandt w prezentowanym obrazie, przedstawiając hetmana konno. Czarniecki został ukazany z buławą w ręku, w szlacheckiej delii i w kontuszu oraz w charakterystycznej, modnej ówcześnie, długiej brodzie. Jest to realistyczne, przedstawienie hetmana, wierne historycznie. Sama fizjonomia dowódcy jest analogiczna do Stefana Czarnieckiego autorstwa Matthisena Brodero z 1659 r., (olej, płótno, 228 × 119 cm w zbiorach Zamku Królewskiego w Warszawie). Brandt słynął z owej wierności historycznej jak i przedstawieniu ubioru i uzbrojenia. Jak wspominał Władysław Wankie mistrz posiadał niezwykłą kolekcję zabytkowych przedmiotów polskich i wschodnich: ?(?) w jego pracowni pośrodku (był) rozbity namiot turecki (oryginalny spod Wiednia). Ten namiot to rarytas, ale i innych ciekawości nie brak, pełno wkoło zbroi , tych pancernych, tak dobrze nam znanych z utworów profesora, po ścianach broń palna i biała, karaceny wschodnie, polskie szable i karabele, wszystko to przedsmak dopiero tych świetności, jakie zobaczymy w obok pracowni urządzonych zbiorach. Wspomnę tu tylko o wybitniejszych historycznego znaczenia przedmiotach ? więc karabela Dwernickiego, za Stoczek, karabele konfederackie spod Baru, dalej rzędów na konia kompletnych osiem! Wiek XVII błyszczy się tu i mieni ? kapie złotem? (I.Olchowska-Schmidt, Józef Brandt, Kraków 1996, s.13)
Brandt zainspirowany pamiętnikami Paska upamiętnił wyczyny hetmana już w 1870 r. w monumentalnym ?Czarniecki pod Kołdygą? (olej, płótno, 95 × 205,5 cm, w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie). Natomiast prezentowany portret konny Czarnieckiego jest unikatowym, indywidulanym portretem, pędzla Brandta określanego ?malarzem stepów koni, zdziczałych dusz stepowych i krwawych scen, które się rozgrywały dawniej na onych pobojowiskach? (Henryk Sienkiewicz w: I.Olchowska-Schmidt, Józef Brandt, Kraków 1996). Obraz ?Hetmana Czarniecki na koniu? przywołuje wspomnienia Jana Chryzostoma Paska o hetmanie: ?Jakoż był też to człowiek (...) i senator zacny, prawdę mówiący, i żołnierz nieszanowany w okazyjach, i wódz szczęśliwy. Żałował go król i wojsko wszystko, nawet ci sami, co z nim emulowali i zazdrościli mu sławy? (Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki, oprac. Władysław Czapliński, Wrocław ? Warszawa ? Kraków 1968).