Militaria Auction / 28 April 2018

154. ARKEBUZ MYŚLIWSKI Z ZAMKIEM KOŁOWYM, CIESZYN, 1668 R.

Past auctionsMilitaria AuctionARKEBUZ MYŚLIWSKI Z ZAMKIEM KOŁOWYM, CIESZYN, 1668 R.
return
154
ARKEBUZ MYŚLIWSKI Z ZAMKIEM KOŁOWYM, CIESZYN, 1668 R. - 1ARKEBUZ MYŚLIWSKI Z ZAMKIEM KOŁOWYM, CIESZYN, 1668 R. - 2ARKEBUZ MYŚLIWSKI Z ZAMKIEM KOŁOWYM, CIESZYN, 1668 R. - 3

ARKEBUZ MYŚLIWSKI Z ZAMKIEM KOŁOWYM, CIESZYN, 1668 R.

dł. całk. 1070 mm, masa 3395 g, kaliber 14 mm

L u f a ośmiogranna, poszerzona przy wylocie oraz w części przy komorze prochowo-nabojowej, gwintowana, z ośmioma lekko spiralnymi (ok. 1,5 obrotu) gwintami. Na wylocie osadzona niewielka, prosta, mosiężna muszka, celownik szczerbinkowy osadzony na płytce z ozdobnie wycinanymi sercem i strzałą. Na górnej powierzchni lufy wybite litery SPAR…FS…FER oraz data 1668. Z a m e k kołowy typu niemieckiego z wewnętrznym kołem krytym w blasze zamka. Panewka z wydłużoną osłoną przeciwogniową z miseczką na proch posiadającą ruchomą pokrywkę przesuwaną do przodu i tyłu. Szczęka górna z wygiętym esowatym uchwytem zakończonym okrągłą, wypukłą tarczką. Od strony zewnętrznej szczęka osłonięta rytowaną blachą w kształcie przypominającym fantastycznego stwora. Pomiędzy szczękami długa śruba do regulowania odległości zakończona wydłużonym kwadratowym uchwytem. Sprężyna kurka, ozdobnie profilowana z dodatkową dekoracyjną tralką mocowana do płyty zamka dwiema śrubami. Układ spustowy z przyspiesznikiem typu niemieckiego osłonięty kabłąkiem z dekoracyjnymi wąsami. Ł o ż e z bejcowanego drewna orzechowego, sięgające do wylotu lufy zakończone z przodu okuciem z cieniowanej kości grawerowanej w motywy stylizowanych liści. Od spodu kanał ze stemplem drewnianym zakończonym kościanym wzmocnieniem z motywem meandra. Kanał od spodu wzmocniony trzema kościanymi okuciami zdobionymi grawerowanymi i czernionymi liśćmi. Kolba pięciogranna, arkebuzowa typu niemieckiego, ukośnie zakończona, posiadająca od strony wklęsłego policzka występ z wolutą. Po prawej stronie kolby schowek na skałki pirytowe osłonięty wydłużoną zasuwką w kolorze ciemnej wiśni, wyposażoną w sprężynę i zatrzask. Tylna, ścięta część kolby zwana stopką lub trzewikiem z płaską okładziną z rogu bydlęcego, zaopatrzona w kościaną kulkę służącą do bezpiecznego oparcia o ziemię.

Dekoracja osady prezentuje klasyczny styl cieszyński grupy figuralno-roślinnej w odmianie figuralno-roślinnej ciągłej, gdzie gęsta inkrustacja wypełnia drewniane płaszczyzny. Pola łoża i kolby określone są przez cienkie kościane nitki. Tłem dla motywów figuralno-roślinnych jest spiralna wić z kościanych nitek, w którą wpisane są drobne krążki rytowane w pionowe i poziome, czernione kreski. Dekorację łoża po obu stronach tworzą na tle spiralnej wici poczynając od zamka następujące motywy: stylizowane liście w wąskiej ramce, okrągły owoc, biegnący pies, okrągły owoc, stylizowane liście w ramce, okrągły owoc, biegnący zając, okrągły owoc i wąska ramka z motywami geometrycznymi. Lewa strona z okrągłym medalionem w części centralnej z figurą siedzącego niedźwiedzia w pejzażu. Wokół sześć okrągłych owoców przypominających orzechy laskowe. W przedniej części figura skradającego się psa. Szyjka kolby z przedstawieniami lisa i psa oraz dwiema okrągłymi płytkami, pionowo grawerowanymi i czernionymi z umieszczonymi wewnątrz główkami śrub przymocowujących zamek z drugiej strony. Grzbiet kolby z motywami stylizowanych liści i liści akantu w ramkach, owocu i ukośnej kratki w romboidalnej ramce. Wąska płaszczyzna kolby po prawej stronie grzbietu z rozetą w partii centralnej oraz dwoma przedstawieniami biegnących lisów. Pokrywka schowka na piryt z figurą biegnącego lisa oraz dwoma okrągłymi owocami po bokach. Spód kolby z dwiema rozetami i trzema owocami na tle wici roślinnej, podobnie jak na pozostałych płaszczyznach osady.

Opisana wyżej strzelba jest myśliwskim arkebuzem kołowym. Rusznikarze i szyftarze cieszyńscy zaczęli wytwarzać taką broń na początku XVII wieku, obok tzw. cieszynek służących do polowania na ptactwo siedzące. Arkebuzy były cięższe i masywniejsze, miały większy kaliber i były przeznaczone do polowania na grubszą zwierzynę. Prezentowany arkebuz posiada szereg cech jednoznacznie wskazujących na cieszyńskie pochodzenie. Dotyczy to głównie dekoracji kolby i łoża, odmiennej niż stosowana w innych ośrodkach. Charakterystyczną cechą wyrobów cieszyńskich jest dekoracja figuralno-roślinna wypełniająca wszystkie płaszczyzny. Pola łoża i kolby są określone przez cienkie, kościane nitki. Tłem dla motywów figuralnych, roślinnych i geometrycznych jest spiralna wić z kościanych nitek, w którą wpisane są drobne krążki. Dokładnie taka sama dekoracja pokrywa drewniane powierzchnie prezentowanego na aukcji arkebuza. Równie powszechny dla wyrobów cieszyńskich jest zestaw motywów figuralnych, zwłaszcza motywy psa ścigającego zająca oraz innych zwierząt, występujące na opisanym wyżej arkebuzie. Obok dekoracji łóż i kolb wyraźne podobieństwa dotyczą elementów metalowych. Cechą łączącą arkebuz z wyrobami cieszyńskimi są: zamek kołowy umieszczony po zewnętrznej stronie blachy zamkowej, lufa ośmiooczna przekroju i wyraźnie rozszerzona przy wylocie, przyrządy celownicze, niewielka muszka z miedzi i celownik szczerbinkowy oraz grawerowana blacha zakrywająca górną szczękę kurka, w kształcie głowy fantastycznego zwierzęcia. Inną cechą jest schowek na piryt po prawej stronie kolby z wydłużoną, pokrytą dekoracją przykrywką.

Enquire about this item
We are happy to answer any question!
+ 48 58 301 05 54
Treści zawarte w niniejszej witrynie mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią oferty handlowej w rozumieniu art. 66 §1 Kodeksu Cywilnego.

Sopocki Dom Aukcyjny Sp. z o.o.

ul. Boh. Monte Cassino 43

81-768 Sopot

 

58 550 16 05

Bid on-line
with our app!
Google PlayGoogle Playsee more
Newsletter
Join the newsletter and stay up to date!
Sign up