Szymon Mondzain (1888 Chełm - 1979 Paryż)

Pejzaż, 1926 r.

olej, płótno, 73 × 60,5 cm
sygn. i dat. p. d.: „Mondzain/1926”

Pochodzenie:
– kolekcja Urszuli i Piotra Hofman

Wystawiany:
– „Szymon Mondzain i École de Paris. Polska awangarda malarska II połowy XX wieku. Kolekcja Urszuli i Piotra Hofman”, 22.02.2015–22.04.2015, Pałac Opatów – Oddział Sztuki Nowoczesnej Muzeum Narodowego w Gdańsku

Reprodukowany:
– „Kolekcja Urszuli i Piotra Hofman”, red. U. Hofman, Warszawa, 2013, s. 10
– „Kolekcja Urszuli i Piotra Hofman”, red. U. Hofman, Warszawa, 2018, s. 8

„Czy to z szacunku dla rysunku, czy z miłości do koloru, Mondzain unika efektów świetlnych, które zagęszczają powietrze, ale też zacierają kontury przedmiotów i tłumią żywość barw (…) można powiedzieć, że w obrazach Mondzaina nie ma „barwy” – są pojedyncze kolory, umiejętnie zorkiestrowane dzięki harmonii walorów raczej pigmentowych niż świetlnych. Duże, gładkie plamy kładzione są na płótno przez malarza, który nie stara się przekazać, najwierniej jak to tylko możliwe, swych doznań wzrokowych, lecz który dba przede wszystkim o ujawnienie dekoracyjnych jakości barwy (…).”

Z. St. Klingsland, La peinture de Mondzain, „Pologne Litteraire” 1932, nr 64, s. 3

Szymon Mondzain

Malarz, rysownik działający w Paryżu. Był reprezentantem symbolistycznego i stylizatorskiego nurtu École de Paris. W latach 1906-08 studiował w warszawskiej SSP pod kierunkiem K. Stabrowskiego, a następnie w krakowskiej ASP u J. Pankiewicza. Od 1912 roku mieszkał w Paryżu, gdzie uczył się w pracowni A. Deraina. Utrzymywał kontakty z elitą artystyczną Paryża, m.in. z G. Apollinairem, A. Salmonem, M. Vlaminckiem i P. Picassem. W 1913 roku malował w Bretanii, w następnym roku w Hiszpanii. Uczestniczył w paryskich Salonach: Niezależnych, Jesiennym i Tuileries. Prezentował swą twórczość także w paryskich galeriach, m.in. Guillaume, Druet i Callot oraz na międzynarodowej wystawie sztuki w Nowym Jorku w roku 1933. Odbył szereg podróży po Europie. Po osiedleniu się w Paryżu artysta fascynował się sztuką Cézanne'a i Deraina, tworząc kompozycje o zgeometryzowanych, addytywnie zestawianych formach, utrzymane w mrocznej, wąskiej gamie kolorystycznej. W latach 20. i 30. malował wielofiguralne, alegoryczne sceny i portrety przestylizowane na wzór malarstwa włoskiego quattrocenta. Z czasem Mondzain zdecydowanie rozjaśnił paletę; wykonywał realistyczne portrety oraz malował pejzaże z Algierii.

Czytaj więcej