Aukcja Prac na Papierze / 21 stycznia 2017

21. Stanisław Ignacy Witkiewicz | Portret Franciszka Maciaka, 1934 r.

Strona głównaAukcje archiwalneAukcja Prac na PapierzePortret Franciszka Maciaka, 1934 r.
powrót
21
Portret Franciszka Maciaka, 1934 r.

Stanisław Ignacy Witkiewicz (1885 Warszawa - 1939 Jeziory na Polesiu)

Portret Franciszka Maciaka, 1934 r.

pastel, papier, 63 × 49 cm w świetle passe-partout
sygn. i dat. l. d.: Witkacy 1934 IV/(TBs) N ? NP?/+ cof = (Her)

Reprodukowana:
J. Degler, Witkacego portret wielokrotny,
Warszawa 2014, il. 117, s. 387
Literatura:
J. Degler, Witkacy: ?Rysuję Nowosądeczan po 50 zł?, ?Przekrój? 1990 (XII), s. 44
J. Degler, Witkacego portret wielokrotny, Warszawa 2014

Zamieszczony w ofercie portret powstał w kwietniu 1934 r. podczas pierwszego z trzech pobytów Witkacego u rodziny Maciakow w Nowym Sączu. Zachowała się fotografia z tego okresu uwieczniająca artystę w towarzystwie całej rodziny: Franciszka Maciaka, jego żony, Heleny oraz dzieci ? Jerzego i Jadwigi (por. J. Degler, Witkacego portret wielokrotny, Warszawa 2014, il. 116, s. 385). Maciakowie byli klientami firmy portretowej Witkacego, do zapoznania doszło w Zakopanem w 1931 roku. Franciszek Maciak (ur. 26 XI 1887; zm. 12 IX 1947) był lekarzem wojskowym w randze majora, prowadzącym praktykę lekarską w Nowym Sączu. Razem z żoną prowadzili aktywne życie towarzyskie i posiadali liczne kontakty w kręgach artystycznych. Witkacy gościł w domu państwa Maciaków jeszcze dwukrotnie: w 1936 r., gdy pracował nad traktatem ?Zagadnienie psychofizyczne? oraz w 1938 r., gdy leczył rany po kolejnym już porzuceniu przez Czesławę Oknińską. Podczas tych kilku pobytów w Nowym Sączu, w tym także dzięki zabiegom Heleny Maciak, która pośredniczyła w pozyskiwaniu dla Witkacego klientów, powstało prawdopodobnie ok. 50 portretów. Według relacji Jadwigi Maciak (zwanej pieszczotliwie przez artystę ?Jagódką?) ok. 15 z nich było portretami przedstawiającymi członków rodziny Maciaków, kolekcja jednak nie zachowała się, uległszy rozproszeniu po śmierci Franciszka i Heleny. Dostępna jest za to korespondencja, 17 listów i 13 kartek pocztowych, które Witkacy wysyłał w latach 1934?1939 do państwa Maciaków: B [ardzo] tęsknię za Państwem i mam niezwykle miłe wspomnienia z Sącza dzięki Państwu, którzy się tak dobrze do mnie odnieśli (?). Całuję rączki Pani i łączę wyrazy szacunku, sympatii i wdzięczności dla Obojga Państwa. Dzieci ściskam serdecznie. Wasz wierny Witkac (cyt. za: J. Degler, Witkacego portret wielokrotny, Warszawa 2014, s. 392) Portret Franciszka Maciaka został wykonany jedynie pod wpływem kofeiny i zakwalifikowany przez artystę jako typ B, co w regulaminie Firmy Portretowej Witkacy określał: rodzaj bardziej charakterystyczny, jednak bez cienia karykatury. Robota bardziej kreskowa niż typu A, z pewnym podcięciem cech charakterystycznych, co nie wyklucza ?ładności? w portretach kobiecych. Stosunek do modela obiektywny.

Stanisław Ignacy Witkiewicz
Syn Stanisława - malarza, krytyka i pisarza. Pseudonim artystyczny - Witkacy. Znany również ze swoich dokonań na polu literatury i dramatu. Wychowanek carskiego Korpusu Paziów w Petersburgu. Oficer gwardii carskiej w I wojnie światowej. W 1914 roku odbył długą podróż, ekspedycję naukową do Australii wraz z Bronisławem Malinowskim. Wychowany w aurze modernizmu w Krakowie i Zakopanem. Teoretyk sztuki, formista, współpracownik "Zwrotnicy", twórca teorii "Czystej Formy" - "....wartość dzieła sztuki nie zależy od uczuć życiowych w nim zawartych ani od doskonałości odtworzenia przedmiotów, a jedynie polega na jednolitości konstrukcji czystych elementów formalnych" Uważał, że twórczość artystyczna jest sposobem wyrażenia "Uczucia metafizycznego". Do połowy lat 20. tworzy malarskie fantazje, które dziś można określić jako pośrednie między modernizmem a surrealizmem. Od tego też czasu uprawia głównie twórczość literacką, która przyniosła mu z czasem światową sławę.
Tworzył prace malarskie w pracowni portretowej, gdzie obowiązywał cennik i wzory do zamówienia kolejnych "odejść" od realizmu portretowanej osoby na rzecz jej artystycznej wizji ekspresjonistycznej. Twórczość portretowa Witkacego była przez długi czas odbierana jako ekstrawagancja artystyczna i osobliwość. Weryfikację i potwierdzenie geniuszu artysty przyniosły następne lata. W 1983 roku wielki sukces w Paryżu miała jego wystawa w Centre Georges Pompidou. Artysta zginął tragicznie w 1939 roku. Popełnił samobójstwo w obliczu sowieckiego najazdu na Polskę, który potraktował jako koniec cywilizacji.
Czytaj więcej
Cena wylicytowana
58 000 zł
Zapytaj o obiekt
Chętnie odpowiemy na każde pytanie!
+48 58 550 16 05
Treści zawarte w niniejszej witrynie mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią oferty handlowej w rozumieniu art. 66 §1 Kodeksu Cywilnego.

Sopocki Dom Aukcyjny Sp. z o.o.

ul. Boh. Monte Cassino 43

81-768 Sopot

 

58 550 16 05

Licytuj on-line
dzięki naszej aplikacji!
Google PlayGoogle Playzobacz więcej
Newsletter
Dołącz do newslettera i bądź na bieżąco!
Zapisz się