13. Jan Matejko | Scena humorystyczna. Błazenada

Do obrazu dołączona opinia dr Małgorzaty Buyko z 2019 r.

Twórczość malarska Jana Matejki w pierwszej kolejności kojarzona jest z patetycznymi scenami historycznymi, czy też artystycznymi interpretacjami artysty na dane wydarzenia. Na próżno szukać w tych rozbudowanych, bogatych w detale scenach humorystycznej narracji. W tej kategorii osobną część znanej twórczości tego wybitnego artysty stanowią właśnie jego o satyrycznym zabarwieniu rysunki. Charakteryzuje je zdecydowana kreska, lekkość i spory dystans do otaczającego go rodzinnego życia jak i do własnej osoby. Do najbardziej znanych należą te ilustrujące życie rodzinne rodziny Matejki w letnim dworku w Krzesławicach, jak na przykład „Matejko malujący Kopernika” czy „Scena na ganku w Krzesławicach” (zbiory Muzeum Narodowego w Krakowie). „Miejscem wyjątkowym w którym powstała znaczna liczba rodzinnych karykatur są niewątpliwie Krzesławice, gdzie od roku 1876 w dworku zakupionym po sprzedaży obrazu Batory pod Pskowem rodzina Matejków spędzała wiele czasu. Tam również Jan miał niewielka pracownie. Rzadko zapraszał gości spoza rodziny. Być może właśnie prezentowany rysunek jest tego przykładem. Wiadomo że artysta unikał licznego towarzystwa ale za to miał ścisłe grono znajomych (oprócz rodziny,).Do tych wybranych należeli m.in., Izydor Jabłoński (1835 -1905), malarz; Marian Gorzkowski 1830–1911 sekretarz artysty od roku 1876 pierwszy biograf Matejki, Józef Szujski (1835–1883) historyk; z konieczności bliskie kontakty Matejko utrzymywał z zarządcą majątku Krzesławice Cybulskim. Być może iż prezentowany rysunek jest nieznanym do tej pory świadectwem ich wspólnej wizyty lub pewnej fantazji samego artysty.” (fragmenty ekspertyzy P. Małgorzaty Buyko).