Aukcja Prac na Papierze: Sztuka dawna / 9 lutego 2019

10. Stanisław Ignacy Witkiewicz | Portret Wandy Marii Skarżyńskiej, z d. Romm, 6 I 1917 r.

Strona głównaAukcje archiwalneAukcja Prac na Papierze: Sztuka dawnaPortret Wandy Marii Skarżyńskiej, z d. Romm, 6 I 1917 r.
powrót
10
Portret Wandy Marii Skarżyńskiej, z d. Romm, 6 I 1917 r.

Stanisław Ignacy Witkiewicz (1885 Warszawa - 1939 Jeziory na Polesiu)

Portret Wandy Marii Skarżyńskiej, z d. Romm, 6 I 1917 r.

pastel, papier brązowy naklejony na tekturę, 59 × 43 cm
sygn. i dat. p. g.: Ignacy Witkiewicz/1917 6/I. na odwrocie u góry pośrodku: N 12. Witkiewicz 1917 Petersburg / Portret Pani Skarżyńskiej / własność / [pieczątka:] TADEUSZA SKARZYNSKIEGO
Pochodzenie:
Kolekcja rodziny Skarżyńskich
Kolekcja prywatna, Polska
Obraz posiada ekspertyzę dr Anny Żakiewicz

Witkacy sportretował Skarżyńską podczas swojego pobytu w Petersburgu, gdzie przyjechał w 1914 roku do rodziny ojca. Wówczas wstąpił do armii carskiej i trafił do ekskluzywnego Pawłowskiego Pułku Leibgwardii, który został wysłany na front w 1915 roku. Po słynnej krwawej walce w 1916 r. z armią austriacką pod Witonieżem został ranny i ewakuowany do Petersburga. „(…) Na front więcej nie wrócił, ale „za męstwo i odwagę” został odznaczony orderem św. Anny IV stopnia i awansowany do rangi porucznika. Z armii carskiej wystąpił w połowie listopada 1917 roku i zgłosił się do dyspozycji Naczelnego Polskiego Komitetetu Wojskowego. W międzyczasie był świadkiem obu rewolucji, jakie wybuchły w Rosji w 1917 roku – lutowej i październikowej – głównie jednak przebywał na zwolnieniach lekarskich i urlopach. Prawdopodobnie dzięki temu udało mu się nie tylko przeżyć tę zawieruchę dziejową, ale nawet kontynuować przerwaną przez udział w działaniach wojennych twórczość artystyczną.”
„W Petersburgu bowiem, już w 1915 roku zaczął wykonywać portrety z użyciem barwnych pasteli. Była to także działalność zarobkowa, dzięki której uzyskiwał całkiem przyzwoity dochód. Portretował zarówno kolegów z wojska, jak i petersburskie „wyższe sfery”, w tym – dość liczną tamtejszą Polonię, do której należała rodzina Skarżyńskich. (…) Wanda Skarżyńska (1892-1967) była aktorką, żoną aktora i reżysera, Tadeusza Skarżyńskiego (1886-1944). Oboje przebywali w Petersburgu w latach 1915-1917, gdzie Tadeusz występował w Teatrze Ludowym. Następnie wyjechali do Finlandii. W latach 1910-1911 Wanda grała w Teatrze Miejskim w Krakowie, a w 1911-1914 występowała w Wilnie oraz w Petersburgu, gdzie po wybuchu wojny prawdopodobnie kontynuowała swoją karierę aktorską. Z uwagi na bliskie związki Witkacego z Teatrem Polskim w Petersburgu (późniejszy mąż jego ciotki, Jadwigi Jagminówny, biznesmen Leon Reynel wspierał teatr finansowo) artysta dobrze znał te kręgi.”
„Po wojnie Skarżyńscy wrócili do Polski, grali w teatrach w Warszawie, Mińsku Litewskim, Grodnie, Bydgoszczy, Płocku i w wielu innych polskich miastach. W latach 1927-1929 Tadeusz był nawet dyrektorem Teatru Miejskiego w Płocku. W czasie II wojny światowej działał w tajnych organizacjach wojskowych, w 1944 został aresztowany przez gestapo i zmarł w więzieniu w Radomiu.”
„O Wandzie w 1923 roku pisano, że „rozporządza techniką aktorską i posiada w głosie nutę szczerego liryzmu, a w scenach dramatycznych ujawniła siłę i temperament”. W czasie wojny była więźniarką obozu dla kobiet w Ravensbrück, po 1945 roku pracowała w administracji związków zawodowych. Niestety, większość prac Witkacego z czasów petersburskich uważa się za zaginione, więc ujawnienie każdej z nich, dotąd nieznanych, jest ważnym wydarzeniem rzucającym dodatkowe światło na ten okres życia i twórczości artysty (…)”
Cytowane fragmenty pochodzą z ekspertyzy dr Anny Żakiewicz z 2018 r.

Stanisław Ignacy Witkiewicz
Syn Stanisława - malarza, krytyka i pisarza. Pseudonim artystyczny - Witkacy. Znany również ze swoich dokonań na polu literatury i dramatu. Wychowanek carskiego Korpusu Paziów w Petersburgu. Oficer gwardii carskiej w I wojnie światowej. W 1914 roku odbył długą podróż, ekspedycję naukową do Australii wraz z Bronisławem Malinowskim. Wychowany w aurze modernizmu w Krakowie i Zakopanem. Teoretyk sztuki, formista, współpracownik "Zwrotnicy", twórca teorii "Czystej Formy" - "....wartość dzieła sztuki nie zależy od uczuć życiowych w nim zawartych ani od doskonałości odtworzenia przedmiotów, a jedynie polega na jednolitości konstrukcji czystych elementów formalnych" Uważał, że twórczość artystyczna jest sposobem wyrażenia "Uczucia metafizycznego". Do połowy lat 20. tworzy malarskie fantazje, które dziś można określić jako pośrednie między modernizmem a surrealizmem. Od tego też czasu uprawia głównie twórczość literacką, która przyniosła mu z czasem światową sławę.
Tworzył prace malarskie w pracowni portretowej, gdzie obowiązywał cennik i wzory do zamówienia kolejnych "odejść" od realizmu portretowanej osoby na rzecz jej artystycznej wizji ekspresjonistycznej. Twórczość portretowa Witkacego była przez długi czas odbierana jako ekstrawagancja artystyczna i osobliwość. Weryfikację i potwierdzenie geniuszu artysty przyniosły następne lata. W 1983 roku wielki sukces w Paryżu miała jego wystawa w Centre Georges Pompidou. Artysta zginął tragicznie w 1939 roku. Popełnił samobójstwo w obliczu sowieckiego najazdu na Polskę, który potraktował jako koniec cywilizacji.
Czytaj więcej
Cena wylicytowana
125 000 zł
Zapytaj o obiekt
Chętnie odpowiemy na każde pytanie!
+48 58 550 16 05
Treści zawarte w niniejszej witrynie mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią oferty handlowej w rozumieniu art. 66 §1 Kodeksu Cywilnego.

Sopocki Dom Aukcyjny Sp. z o.o.

ul. Boh. Monte Cassino 43

81-768 Sopot

 

58 550 16 05

Licytuj on-line
dzięki naszej aplikacji!
Google PlayGoogle Playzobacz więcej
Newsletter
Dołącz do newslettera i bądź na bieżąco!
Zapisz się